Saturday, 18 April 2020

Daktyle...


Daktyle to owoce daktylowca - najstarszego, bo uprawianego od czasów prehistorycznych, owocowego drzewa na świecie. Obecnie daktylowce uprawia się głównie w południowo-zachodniej Azji, północnej Afryce i na południu USA. Dojrzałe drzewo osiąga nawet 40 metrów i posiada 40 gron owocowych (w każdym około 30 daktyli). Ich właściwości odżywcze doceniają zwłaszcza mieszkańcy krajów arabskich którzy, nazywają je "chlebem życia", a rodzącą je palmę (Phoenix dactylifera) "drzewem życia". Nic dziwnego - daktyle, zarówno te suszone, jak i świeże, są bogate w błonnik, liczne witaminy (zwłaszcza w witaminę B3), związki mineralne (szczególnie potas), a także przeciwutleniacze i salicylany, które działają jak aspiryna.

Jak jednak wynika z danych USDA National Nutrient Database, zwartość poszczególnych składników odżywczych w daktylach jest różna w zależności od ich odmiany. Na przykład najpopularniejsza odmiana daktyli - Deglet Noor - zawiera trochę (0,4 mg/100 g) witaminy C i niewiele więcej witaminy A (10 IU). Z kolei odmiana Medjool wcale nie zawiera witaminy C, za to nadrabia sporą zwartością witaminy A (149 IU) i witamina B6 (0,249 mg/100 g). Ponadto odmiana Medjool posiada więcej wapnia (64 mg/100 g) i magnezu (54 mg/100 g) niż odmiana Deglet Noor (odpowiednio 39 mg/100 g i 43 mg/100 g), jednak zawiera mniej kwasu foliowego (15 µg/100 g).


Wartości odżywcze świeżych daktyli (w 100 g)Odmiana Deglet Noor/Medjool
Wartość energetyczna - 282/277 kcal

Białko ogółem - 2,45/1,81 g

Tłuszcz - 0,39/0,15 g
Węglowodany - 75,03 g (w tym cukry proste 63,35)/ 74,97 g (w tym cukry proste 66,47)
Błonnik - 8/6,7 g


Witaminy

Witamina C – 0,4/0 mg
Tiamina – 0,052/0,050 mg
Ryboflawina – 0,066/0,060 mg
Niacyna - 1,274/1,610 mg
Witamina B6  - 0,165/0,249 mg
Kwas foliowy -  19/15 µg
Witamina A – 10/149 IU

Witamina E – 0,05/0 mgWitamina K - 2,7/2,7 µg


Minerały
Wapń – 39/64 mg
Żelazo - 1,02/0,90 mg 
Magnez - 43/54 mg
Fosfor - 62/62 mg 
Potas - 656/696 mg
Sód – 2/1 mg 
Cynk - 0,29/0,44 mg


(Źródło danych: USDA National Nutrient Database)

Daktyle, a cukrzyca:
Suszone daktyle są bardzo słodkie i przyczyniają się do wzrostu poziomu cukru we krwi, dlatego osoby chore na cukrzycę powinny wyeliminować daktyle z diety, których indeks glikemiczny jest wysoki (IG=103).


Przeciwwskazania - kto nie powinien ich jeść?Poza chorującymi na cukrzycę, daktyli nie powinny jeść osoby zmagające się z nieżytem żołądka oraz z kolką żołądkową. Daktyli nie poleca się także osobom cierpiącym na wzdęcia, gdyż mogą je potęgować. Ponadto daktyle, podobnie jak figi i rodzynki, zawierają białka mające w składzie tyraminę, która wywołuje bóle głowy. W związku z tym nie powinny po nie sięgać osoby cierpiące na migrenę, gdyż mogą zaostrzać jej objawy.


Różne odmiany:Istnieje wiele różnych odmian daktyli, które są przyporządkowane do trzech grup: twardych (o dużej zawartości skrobi), półtwardych (pośrednich miedzy daktylami miękkimi i twardymi) i miękkich (po wyciśnięciu których uzyskuje się sok zwany "miodem daktylowym").
Przedstawicielem tej pierwszej grupy są daktyle o odmianie Thoory, nazywane "daktylowym chlebem" (gdyż są podstawą wyżywienia koczowniczych plemion). Są one mocno wysuszone i mają twardą skórkę.
Z kolei do daktyli półtwardych należą m.in. odmiany Dayri, Zahdi oraz najpopularniejsza i jedna z najlepszych odmian, czyli Deglet Noor, która jest nazywana "królową wszystkich daktyli" lub, ze względu na jasnobursztynowy kolor, „daktylami światła". Odmiana ta ma delikatny smak i aromat.
Natomiast do miękkich daktyli zalicza się inną popularną odmianę - Medjool, która jest nazywana "Cadillakiem" wśród daktyli, m.in. ze względu na wielkość (są to jedne z największych daktyli). Odznacza się ona delikatną, cienką skórką oraz soczystym miąższem. Inne odmiany należące do tej grupy to Barhee, Halawy, Khadrawy, Bhari (ich nazwa pochodzi od wiatru, któremu owoce te zawdzięczają swój aromat) oraz Hdlawy, która jest suszona już na drzewach i dosuszana w suszarniach.

2 comments:

  1. dla mnie trochę za słodkie ale czasem sobie podjadam ;)))

    ReplyDelete
    Replies
    1. :) Ja właśnie zamiast słodkiego podjadam...
      Ze 2 sztuki i po sprawie... ;)

      Delete